ជាញឹកញាប់ខ្ញុំតែងតែសរសេរអត្ថបទ ករណីសិក្សា អំពីបញ្ហារបស់មនុស្សដែលផ្ទុក មេរោគអេដស៍ ហើយ លើនេះ ខ្ញុំក៏សូមលើកយកករណីសិក្សាមួយទៀតដែលនិយាយអំពី ស្ត្រីម្នាក់ (សុំលាក់ឈ្មោះ) មានអាយុ ៥០ ឆ្នាំ អាសយដ្ឋាននៅភូមិ ពាម សង្កាត់ព្រៃ សរ ខណ្ឌដង្កោ រាជធានី ភ្នំពេញ ។ ហើយគាត់ធ្លាប់មានប្ដី ២ដងមកហើយ។
-ប្ដី ទី១ បានរៀបការនៅឆ្នាំ ១៩៧៩ (សម័យនោះមិនមានធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ ទេ) ។ មានកូន ៥នាក់ ប្រុស១ ស្រី៤ ។ កូនគាត់ទាំង៥នាក់ មិនបានធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ទេ ពួកគេធំៗ មានប្ដី មានប្រពន្ធអស់ហើយ សល់តែ កូនស្រីទី៥ ម្នាក់នៅលីវ បានទៅធ្វើការនៅ ម៉ាឡេស៊ី បាត់ដំណឹងឈឺង មិនដឹងរស់ ឬស្លាប់ មកដល់ថ្ងៃនេះ។
-ប្ដី ទី២ បានគ្នានៅឆ្នាំ ១៩៩០ មិនបានពិនិត្យឈាម មើលមេរោគអេដស៍ទេ ហើយបានស្លាប់ដោយសារមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ។ បានកូន ២នាក់ កូនប្រុស អាយុ ១៩ឆ្នាំ និងកូនស្រី អាយុ ១៣ឆ្នាំ បានពិនិត្យ លទ្ធផលមិនមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ទេ។
អ្នកមីងម្នាក់ហ្នឹង បានចូលមកទទួលសេវាបើកថ្នាំពន្យារជីវិត នៅកន្លែងខ្ញុំ កាលពីថ្ងៃ ទី១២ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៥ ក្នុង ស្ថានភាព សុខភាពខ្សោយ មាន សេដេកាត់ ៤៧០ Cell/mm3 ដោយតាមការសង្កេតរបស់អ្នកផ្ដល់ប្រឹក្សាឃើញថា គាត់មានរោគសញ្ញាឱកាសនិយមដូចជា៖ ស្រកទម្ងន់ ផ្សិតក្នុងមាត់ ក្ដៅខ្លួនញឹកញាប់ និងក្អក ។ មកដល់ថ្ងៃទី ៥ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៦ អ្នកជំងឺ ស្រកទម្ងន់បន្តទៀត ខ្សោយអស់កម្លាំង ដោយ សេដេកាត់ ធ្លាក់នៅត្រឹម ១៨២ Cell/mm3។ យើងផ្ដល់ចំណេះដឹងដល់គាត់មុនចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់ថ្នាំចំនួន ៥ដង ។
គាត់ជាស្ត្រីមេម៉ាយមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ហើយមានសុខភាពទ្រុឌទ្រោម មានបន្ទុកចិញ្ចឹមកូន ២នាក់ និងចៅ ២នាក់។ កូនស្រីអាយុ ២៨ឆ្នាំ មានប្ដី មានកូនមួយ ត្រូវប្ដីវាយធ្វើបាបខ្លាំងពេកក៏យកកូនមកនៅជាមួយ ។ ព្រោះកូនប្រសាវាយកូនគាត់តាំងនៅល្អធម្មតា រហូតដល់ក្លាយជាសរសៃប្រសាទ ពិការដៃម្ខាង ព្រមទាំងភ្នែកទាំងពីរ ពិការមើលលែងឃើញ ធ្វើអ្វីលែងកើត។ ដោយសារជីវភាពក្រីក្រខ្លាំងពេកក៏ខ្ចីលុយគេ ១០០ដុល្លារ ដែលមានការប្រាក់ ២០$ ក្នុងមួយខែ។ ដើម្បីយកមកព្យាបាលកូនឈឺនៅផ្ទះ ដល់យូយូច្រើនខែទៅ ជំពាក់គេដល់ ៣០០០$ គ្មានលុយសងបំណុលគេ គេរឹបអូសដីតែគាត់មិនព្រម ក៏បង្ខំចិត្តលក់ដី និងផ្ទះចោល ដើម្បីសងបំណុល។ សល់ ២០០០$ ក៏ទៅទិញដីមាត់ព្រែក ដើម្បីសង់កូនផ្ទះឲ្យកូននិងចៅទៅនៅ។ រស់នៅដោយសារអង្គការ KHANA ជួយចិញ្ចឹម ១ខែអង្ករ ១០គីឡូ ហូបមិនគ្រាន់ ហើយឥឡូវអង្គការគេផ្ដាច់ទៀត ដោយសារអស់ជំនួយ។ សព្វថ្ងៃបានអង្គការ Women ប្រចាំការនៅមន្ទីរពេទ្យចម្ការដូង ជួយដល់កូនស្រីគាត់ដែលមានអាយុ ១៣ឆ្នាំ មានសម្ភារៈសិក្សា និងខោអាវ ២កំប្លេ ក្នុង១ឆ្នាំ ពេលណាសុខភាពបានស្រួល គាត់ក៏ទៅស៊ីឈ្នួលស្ទូងឲ្យគេ ក្នុង១ថ្ងៃ ១២០០០៛ តែឥឡូវកន្លែងងស៊ីឈ្នួលគ្មានទៀតទេ ព្រោះឈ្មួញទិញដីស្រែអស់ហើយ។ គាត់ធ្វើនំឲ្យកូនចៅ ដើរលក់ គេមិនទិញ ព្រោះគេថាគាត់កើតអេដស៍ ។ ជាញយដង គាត់ដាច់លុយគ្មានអាហារញាំ ដូចនេះកូននិងចៅគាត់រត់ទៅជួបព្រះសង្ឃក្នុងវត្ត ទុលមុខផ្ទះ ដោយព្រះសង្ឃមានអាណិត ក៏កើបអង្ករ ៣-៤ កំប៉ុងឲ្យទៅ។ ពេលខ្លះដាំបបរហូប។
សរុបសេចក្ដីមកវិញ បញ្ហាដែលគាត់មាន ដូចជា៖
មានអ្នកឈឺនៅក្នុងបន្ទុក , អង្គការអស់ជំនួយ, ឈឺធ្វើការមិនកើត, ខ្វះការគាំទ្រពីសង្គម, ខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ, ភ័យខ្លាចដាច់អាហារ, ភាពរើសអើង, មានភាពតានតឹងក្នុងចិត្តខ្លាំង, គ្មានមុខរបរ, កូន និងចៅនៅតូចៗ ។
ដំណោះស្រាយ៖
-បានគាំទ្រផ្នែកផ្លូវចិត្ត
-បានទាកទងអង្គការ Women
-បានទាក់ទងអង្គការជួយជនអស់សង្ឃឹម (គាត់ព្រមទៅ)
-បានជួយផ្ដល់ថវិកាដើម្បីធ្វើដំណើរទៅបើកថ្នាំពន្យារ
ផែនការបន្ត
- បន្តជួយលើកកម្លាំងចិត្តដល់គាត់ទៀត
-បន្តស្វែងរក Home Base Care ដើម្បីជួយគាត់
-បើចាំបាច់ព្យាយាមពន្យល់ដល់គាត់ ដើម្បីឲ្យគាត់សម្រេចចិត្តទៅនៅក្នុងមណ្ឌលសង្គ្រោះជនអស់សង្ឃឹម។
-ជួយថវិកាធ្វើដំណើរមកគ្លីនិក (បើអាច)
យោងទៅតាមបទពិសោធន៍នៃជីវិតនេះ សូមលោកអ្នកយល់អំពីតម្លៃនៃជីវិត គួរជៀសវាងការភ្លើតភ្លើន ដើម្បីកុំឲ្យឆ្លង មេរោគអេដស៍ ។
ឪពុកកុមារបានស្លាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០១ដោយមេរោគអេដស៍ហើយលក់ដីធ្លីមើលជម្ងឺអស់រួចសម្រេចចិត្តជួល ផ្ទះនៅភ្នំពេញ ក្នុងតម្លៃ ២៩ដុល្លារដើម្បីរកស៊ីលក់ដូរបន្តិចបន្តួច តែលក់ពុំសូវដាច់ក៏ត្រឡប់ទៅស្នាក់នៅជាមួយប្អូនប្រុសឯខេត្ត កណ្តាលវិញ។ នៅថ្ងៃទី១០/០៩/០៧ ម្តាយនិងកូនបានទៅធ្វើតេស្តឈាមដោយកូនចេះតែមានអាការៈក្តៅខ្លួន រាគនិងអំបៅអំបែកពុំបាត់។ នៅសេវាធ្វើតេស្តឈាមទួលគោកហើយលទ្ធផលបញ្ជាក់ថាមានផ្ទុកមេរោគ អេដស៍ ម្តាយនិងកូនក៏បានចូលព្យាបាលនៅសេវាបើកថ្នាំពន្យារជីវិត នៅថ្ងៃទី ១២/០៩/០៧ ពេលនោះកុមារមាន CD=៦% កុមារ ត្រូវទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ ពេលនោះអ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាបានណាត់ជួបជាមួយម្តាយចំនួនបីដង។ តែ ពេលមកគ្លីនិកម្តងៗម្តាយមានអារម្មណ៍ពុំសូវល្អ ធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការយល់ដឹងមុនប្រើថ្នាំប្រឆាំង មេរោគអេដស៍។ អ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាមានគម្រោងស្វែងរកអង្គការ ម៉ារីណុលអោយ តែគាត់ពុំព្រមគ្រូពេទ្យក៏សម្រេចចិត្តផ្តល់ថ្នាំ ART នៅថ្ងៃទី ១៤/១១/០៧។
ការថែទាំងនិងផ្តល់ថ្នាំគឺក្រោម ការគ្រប់គ្រងពីម្កាយហើយបើតាមសង្កេតឃើញ កុមារមានសុខភាពល្អប្រសើរ ចំពោះម្តាយកុមារវិញពុំឃើញមកព្យាបាលតាមការណាត់ជួបរបស់គ្រូពេទ្យ នៅថ្ងៃទី ៣១/០៧/០៨ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះដោយទំនាស់ក្នុងគ្រួសារត្រូវពូបង្កើតរបស់ កុមារដេញចេញពីផ្ទះ ព្រមទាំងទុកកូនចោលឱ្យនៅជាមួយជីដូន រីឯជីដូនវិញមានជម្ងឺលើសឈាម ជីវភាពខ្វះខាត រវល់ទូលនំដើរលក់ការថែទាំងក្មេងពុំសូវបានដឹកដល់ជួនពេលខ្លះ ជីដូនរៀបថ្នាំទុក កុមារយកថ្នាំលេបដោយខ្លួនឯង ពេលនៅផ្ទះគិតតែដើរលេងពុំដេកសោះ។
មួយរយៈក្រោយមកស្ថានភាពកុមារមាន ការប្រែប្រួលពុំសូវមានអនាម័យហើយចំពោះថ្នាំវិញលេបពុំត្រឹមត្រូវ ពេលខ្លះភ្លេចលេប ពេលខ្លះលេបលើសហើយភាគច្រើនដោយសារដេកលក់ជ្រុល គ្មានអ្នកប្រាប់ ពេលខ្លះយកថ្នាំទៅលេបឯសាលារៀនដោយខ្លួនឯង រីឯថង់ថ្នាំ Extra (ថ្នាំស្រគួរ) បែក ខ្ទិច ពេលខ្លះពុំយកមកតែម្តង។ ដោយដឹងពីផលវិបាកផ្នែកការរស់នៅអ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាបានផ្ដល់ ព័ត៌មានពីកន្លែងថែទាំកុមារដល់ជីដូនដើម្បីបញ្ជូនកុមារទៅមណ្ឌលថែ ទាំប៉ុន្តែជីដូនពុំព្រម។
-មកដល់ថ្ងៃទី ១៨/១១/០៨ CD4=២០%
-មកដល់ថ្ងៃទី ២១/០៥/០៩ CD4=២៣%
-មកដល់ថ្ងៃទី ១៦/១១/០៩ CD4=២៣%
-ទំនាស់ក្នុងគ្រួសារ
-ឪពុកស្លាប់ចោល ម្តាយបោះបង់ចោលទៀត (ភាពឯកោ)
-កុមារដើរលេងច្រើន
-ជីដូនមានជម្ងឺ
-ជីវភាពខ្វះខាត
-ជីដូនរវល់ទូលនំលក់
-ការថែទាំកុមារពុំបានដឹកដល់។
កម្ពុជាទើបតែ បានទទួលបានប័ណ្ណសរសើរពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងកិច្ចការងារទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលមេរោគអេដស៍។ ប៉ុន្តែនេះអាចជាស្នាដៃក្នុងអតីតកាលតែប៉ុណ្ណោះ។
នៅពេលនេះ កម្ពុជាកំពុងតែព្រួយបារម្ភអំពីរលកនៃការឆ្លងរាតត្បាតនៃមេរោគអេដស៍ សាជាថ្មី ទៅលើពលរដ្ឋកម្ពុជា ពិសេសក្នុងចំណោមយុវជន។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការអង្កេតមួយត្រូវបានធ្វើឡើងភ្លាម។ អង្គការអន្តរជាតិធំៗនៅកម្ពុជាដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹង ការទប់ស្កាត់មេរោគអេដស៍ រួមមាន KHANA UNICEF UNAIDS អង្គការសុខភាពពិភពលោក UNESCO UNFPA ជាដើមបានធ្វើការងារស្រាវជ្រាវមួយទៅលើក្រុមយុវវ័យដែលមានអាយុ ចន្លោះពី១០ ទៅ២៤ឆ្នាំ ចំនួន២៤០០នាក់ នៅក្នុងខេត្តចំនួន៨។ ការអង្កេតត្រូវបានធ្វើនៅតាមបណ្តាកន្លែងដែលជាចំណុចក្តៅ ហើយដែលត្រូវបានសង្ស័យថា ជាកន្លែងដែលមានការប្រឈម និងអត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្ពស់។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់គណៈកម្មាធិការអន្តរនាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹង ជំងឺអេដស៍ និងគ្រឿងញៀនដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃនេះបានសរសេរថា កម្ពុជាខ្វល់ខ្វាយអំពីក្រុមប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋអាយុពី១០ ដល់២៤ឆ្នាំដែលតំណាងឲ្យ៣៥ភាគរយនៃប្រជាពលរដ្ឋសរុប។ ការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគអេដស៍ក្នុងចំណោមយុវជន បណ្តាលមកពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ការសេពគ្រឿងស្រវឹង និងការរួមភេទគ្មានសុវត្ថិភាព។
លោកអ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំបានថ្លែងថា ការស្រាវជ្រាវមួយចុងក្រោយនេះ នឹងជួយអោយអ្នកពាក់ព័ន្ធរកឃើញនូវវិធីសាស្ត្រណាដែលល្អបំផុត ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា ដែលធ្វើអោយយុវវ័យកម្ពុជាគ្មានសុវត្ថិភាព។ ប្រធានអង្គការUNICEFប្រចាំកម្ពុជា លោករីឆាដ ប្រាយដឹល វិញបានអំពាវនាវអោយមានសាមគ្គីភាព និងការប្រឹងប្រែងរួមគ្នារវាងអង្គការពាក់ព័ន្ធ និងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីធានាថា ទាំងគោលនយោបាយ កម្មវិធីនានានឹងឆ្លើយតបយ៉ាងសមស្របចំពោះសេចក្តីត្រូវការរបស់យុវវ័យ ដែលប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងការពារសិទ្ធិរបស់ពួកគេក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន និងសេវាត្រឹមត្រូវ។
គួររម្លឹកថា គោលដៅនៃក្តីបារម្ភចំពោះការឆ្លងរាតត្បាតមេរោគអេដស៍រលកក្រោយនេះ មិនមែនមានតែក្រុមយុវជនតែប៉ុណ្ណោះទេ។ ក្រុមស្ត្រីធ្វើការនៅតាមកន្លែងកំសាន្ត និងក្រុមបុរសស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា ក៏ជាក្រុមគោលដៅនៃការព្រួយបារម្ភផងដែរ៕
-ប្ដី ទី១ បានរៀបការនៅឆ្នាំ ១៩៧៩ (សម័យនោះមិនមានធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ ទេ) ។ មានកូន ៥នាក់ ប្រុស១ ស្រី៤ ។ កូនគាត់ទាំង៥នាក់ មិនបានធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ទេ ពួកគេធំៗ មានប្ដី មានប្រពន្ធអស់ហើយ សល់តែ កូនស្រីទី៥ ម្នាក់នៅលីវ បានទៅធ្វើការនៅ ម៉ាឡេស៊ី បាត់ដំណឹងឈឺង មិនដឹងរស់ ឬស្លាប់ មកដល់ថ្ងៃនេះ។
-ប្ដី ទី២ បានគ្នានៅឆ្នាំ ១៩៩០ មិនបានពិនិត្យឈាម មើលមេរោគអេដស៍ទេ ហើយបានស្លាប់ដោយសារមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ។ បានកូន ២នាក់ កូនប្រុស អាយុ ១៩ឆ្នាំ និងកូនស្រី អាយុ ១៣ឆ្នាំ បានពិនិត្យ លទ្ធផលមិនមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ទេ។
អ្នកមីងម្នាក់ហ្នឹង បានចូលមកទទួលសេវាបើកថ្នាំពន្យារជីវិត នៅកន្លែងខ្ញុំ កាលពីថ្ងៃ ទី១២ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៥ ក្នុង ស្ថានភាព សុខភាពខ្សោយ មាន សេដេកាត់ ៤៧០ Cell/mm3 ដោយតាមការសង្កេតរបស់អ្នកផ្ដល់ប្រឹក្សាឃើញថា គាត់មានរោគសញ្ញាឱកាសនិយមដូចជា៖ ស្រកទម្ងន់ ផ្សិតក្នុងមាត់ ក្ដៅខ្លួនញឹកញាប់ និងក្អក ។ មកដល់ថ្ងៃទី ៥ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៦ អ្នកជំងឺ ស្រកទម្ងន់បន្តទៀត ខ្សោយអស់កម្លាំង ដោយ សេដេកាត់ ធ្លាក់នៅត្រឹម ១៨២ Cell/mm3។ យើងផ្ដល់ចំណេះដឹងដល់គាត់មុនចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់ថ្នាំចំនួន ៥ដង ។
គាត់ជាស្ត្រីមេម៉ាយមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ហើយមានសុខភាពទ្រុឌទ្រោម មានបន្ទុកចិញ្ចឹមកូន ២នាក់ និងចៅ ២នាក់។ កូនស្រីអាយុ ២៨ឆ្នាំ មានប្ដី មានកូនមួយ ត្រូវប្ដីវាយធ្វើបាបខ្លាំងពេកក៏យកកូនមកនៅជាមួយ ។ ព្រោះកូនប្រសាវាយកូនគាត់តាំងនៅល្អធម្មតា រហូតដល់ក្លាយជាសរសៃប្រសាទ ពិការដៃម្ខាង ព្រមទាំងភ្នែកទាំងពីរ ពិការមើលលែងឃើញ ធ្វើអ្វីលែងកើត។ ដោយសារជីវភាពក្រីក្រខ្លាំងពេកក៏ខ្ចីលុយគេ ១០០ដុល្លារ ដែលមានការប្រាក់ ២០$ ក្នុងមួយខែ។ ដើម្បីយកមកព្យាបាលកូនឈឺនៅផ្ទះ ដល់យូយូច្រើនខែទៅ ជំពាក់គេដល់ ៣០០០$ គ្មានលុយសងបំណុលគេ គេរឹបអូសដីតែគាត់មិនព្រម ក៏បង្ខំចិត្តលក់ដី និងផ្ទះចោល ដើម្បីសងបំណុល។ សល់ ២០០០$ ក៏ទៅទិញដីមាត់ព្រែក ដើម្បីសង់កូនផ្ទះឲ្យកូននិងចៅទៅនៅ។ រស់នៅដោយសារអង្គការ KHANA ជួយចិញ្ចឹម ១ខែអង្ករ ១០គីឡូ ហូបមិនគ្រាន់ ហើយឥឡូវអង្គការគេផ្ដាច់ទៀត ដោយសារអស់ជំនួយ។ សព្វថ្ងៃបានអង្គការ Women ប្រចាំការនៅមន្ទីរពេទ្យចម្ការដូង ជួយដល់កូនស្រីគាត់ដែលមានអាយុ ១៣ឆ្នាំ មានសម្ភារៈសិក្សា និងខោអាវ ២កំប្លេ ក្នុង១ឆ្នាំ ពេលណាសុខភាពបានស្រួល គាត់ក៏ទៅស៊ីឈ្នួលស្ទូងឲ្យគេ ក្នុង១ថ្ងៃ ១២០០០៛ តែឥឡូវកន្លែងងស៊ីឈ្នួលគ្មានទៀតទេ ព្រោះឈ្មួញទិញដីស្រែអស់ហើយ។ គាត់ធ្វើនំឲ្យកូនចៅ ដើរលក់ គេមិនទិញ ព្រោះគេថាគាត់កើតអេដស៍ ។ ជាញយដង គាត់ដាច់លុយគ្មានអាហារញាំ ដូចនេះកូននិងចៅគាត់រត់ទៅជួបព្រះសង្ឃក្នុងវត្ត ទុលមុខផ្ទះ ដោយព្រះសង្ឃមានអាណិត ក៏កើបអង្ករ ៣-៤ កំប៉ុងឲ្យទៅ។ ពេលខ្លះដាំបបរហូប។
សរុបសេចក្ដីមកវិញ បញ្ហាដែលគាត់មាន ដូចជា៖
មានអ្នកឈឺនៅក្នុងបន្ទុក , អង្គការអស់ជំនួយ, ឈឺធ្វើការមិនកើត, ខ្វះការគាំទ្រពីសង្គម, ខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ, ភ័យខ្លាចដាច់អាហារ, ភាពរើសអើង, មានភាពតានតឹងក្នុងចិត្តខ្លាំង, គ្មានមុខរបរ, កូន និងចៅនៅតូចៗ ។
ដំណោះស្រាយ៖
-បានគាំទ្រផ្នែកផ្លូវចិត្ត
-បានទាកទងអង្គការ Women
-បានទាក់ទងអង្គការជួយជនអស់សង្ឃឹម (គាត់ព្រមទៅ)
-បានជួយផ្ដល់ថវិកាដើម្បីធ្វើដំណើរទៅបើកថ្នាំពន្យារ
ផែនការបន្ត
- បន្តជួយលើកកម្លាំងចិត្តដល់គាត់ទៀត
-បន្តស្វែងរក Home Base Care ដើម្បីជួយគាត់
-បើចាំបាច់ព្យាយាមពន្យល់ដល់គាត់ ដើម្បីឲ្យគាត់សម្រេចចិត្តទៅនៅក្នុងមណ្ឌលសង្គ្រោះជនអស់សង្ឃឹម។
-ជួយថវិកាធ្វើដំណើរមកគ្លីនិក (បើអាច)
យោងទៅតាមបទពិសោធន៍នៃជីវិតនេះ សូមលោកអ្នកយល់អំពីតម្លៃនៃជីវិត គួរជៀសវាងការភ្លើតភ្លើន ដើម្បីកុំឲ្យឆ្លង មេរោគអេដស៍ ។
កុមារកំព្រាហើយផ្ទុកមេរោគអេដស៍
សូមលោកអ្នកគិតពិចារណា ទៅលើករណីសិក្សាដែលរាប់អំពីបញ្ហា និងផលវិបាករបស់អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដើម្បីយកមកធ្វើជាគំរូដើម្បីជៀសវាងខ្លួនអ្នកកុំឲ្យឆ្លងមេរោគ អេដស៍ចូលក្នុងសង្គមរស់នៅរបស់លោកអ្នក។ អត្ថបទខាងក្រោមគឺករណីសិក្សាដែលជាជីវិតពិតរបស់អ្នកដែលកំពុង តែរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ ហើយបានជួបប្រទះនូវបញ្ហាផ្សេងៗជាច្រើន។កុមារា ម្នាក់ មាន អាយុ ១០ ឆ្នាំ មាន ស្រុក កំណើត ខេត្ត កណ្តាល កំព្រា ឪពុក ហើយ មាន បងប្អូន ចំនួន២នាក់ សុទ្ធតែប្រុស។ បងទី១អាយុ ១១ឆ្នាំពុំមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទេ ហើយ ទី២គឺកុមារនេះផ្ទាល់តែម្ដង។
ឪពុកកុមារបានស្លាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០១ដោយមេរោគអេដស៍ហើយលក់ដីធ្លីមើលជម្ងឺអស់រួចសម្រេចចិត្តជួល ផ្ទះនៅភ្នំពេញ ក្នុងតម្លៃ ២៩ដុល្លារដើម្បីរកស៊ីលក់ដូរបន្តិចបន្តួច តែលក់ពុំសូវដាច់ក៏ត្រឡប់ទៅស្នាក់នៅជាមួយប្អូនប្រុសឯខេត្ត កណ្តាលវិញ។ នៅថ្ងៃទី១០/០៩/០៧ ម្តាយនិងកូនបានទៅធ្វើតេស្តឈាមដោយកូនចេះតែមានអាការៈក្តៅខ្លួន រាគនិងអំបៅអំបែកពុំបាត់។ នៅសេវាធ្វើតេស្តឈាមទួលគោកហើយលទ្ធផលបញ្ជាក់ថាមានផ្ទុកមេរោគ អេដស៍ ម្តាយនិងកូនក៏បានចូលព្យាបាលនៅសេវាបើកថ្នាំពន្យារជីវិត នៅថ្ងៃទី ១២/០៩/០៧ ពេលនោះកុមារមាន CD=៦% កុមារ ត្រូវទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ ពេលនោះអ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាបានណាត់ជួបជាមួយម្តាយចំនួនបីដង។ តែ ពេលមកគ្លីនិកម្តងៗម្តាយមានអារម្មណ៍ពុំសូវល្អ ធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការយល់ដឹងមុនប្រើថ្នាំប្រឆាំង មេរោគអេដស៍។ អ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាមានគម្រោងស្វែងរកអង្គការ ម៉ារីណុលអោយ តែគាត់ពុំព្រមគ្រូពេទ្យក៏សម្រេចចិត្តផ្តល់ថ្នាំ ART នៅថ្ងៃទី ១៤/១១/០៧។
ការថែទាំងនិងផ្តល់ថ្នាំគឺក្រោម ការគ្រប់គ្រងពីម្កាយហើយបើតាមសង្កេតឃើញ កុមារមានសុខភាពល្អប្រសើរ ចំពោះម្តាយកុមារវិញពុំឃើញមកព្យាបាលតាមការណាត់ជួបរបស់គ្រូពេទ្យ នៅថ្ងៃទី ៣១/០៧/០៨ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះដោយទំនាស់ក្នុងគ្រួសារត្រូវពូបង្កើតរបស់ កុមារដេញចេញពីផ្ទះ ព្រមទាំងទុកកូនចោលឱ្យនៅជាមួយជីដូន រីឯជីដូនវិញមានជម្ងឺលើសឈាម ជីវភាពខ្វះខាត រវល់ទូលនំដើរលក់ការថែទាំងក្មេងពុំសូវបានដឹកដល់ជួនពេលខ្លះ ជីដូនរៀបថ្នាំទុក កុមារយកថ្នាំលេបដោយខ្លួនឯង ពេលនៅផ្ទះគិតតែដើរលេងពុំដេកសោះ។
មួយរយៈក្រោយមកស្ថានភាពកុមារមាន ការប្រែប្រួលពុំសូវមានអនាម័យហើយចំពោះថ្នាំវិញលេបពុំត្រឹមត្រូវ ពេលខ្លះភ្លេចលេប ពេលខ្លះលេបលើសហើយភាគច្រើនដោយសារដេកលក់ជ្រុល គ្មានអ្នកប្រាប់ ពេលខ្លះយកថ្នាំទៅលេបឯសាលារៀនដោយខ្លួនឯង រីឯថង់ថ្នាំ Extra (ថ្នាំស្រគួរ) បែក ខ្ទិច ពេលខ្លះពុំយកមកតែម្តង។ ដោយដឹងពីផលវិបាកផ្នែកការរស់នៅអ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាបានផ្ដល់ ព័ត៌មានពីកន្លែងថែទាំកុមារដល់ជីដូនដើម្បីបញ្ជូនកុមារទៅមណ្ឌលថែ ទាំប៉ុន្តែជីដូនពុំព្រម។
ខាងក្រោមនេះជា CD4 ដែលតាមដានមកជាប្រចាំ
-មកដល់ថ្ងៃទី ១៦/០៥/០៨ CD4=៨%-មកដល់ថ្ងៃទី ១៨/១១/០៨ CD4=២០%
-មកដល់ថ្ងៃទី ២១/០៥/០៩ CD4=២៣%
-មកដល់ថ្ងៃទី ១៦/១១/០៩ CD4=២៣%
បញ្ហាដែលកំពុងតែជួបប្រទះមានដូចជា
-ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពុំត្រឹមត្រូវតាមវេជ្ជបញ្ជា-ទំនាស់ក្នុងគ្រួសារ
-ឪពុកស្លាប់ចោល ម្តាយបោះបង់ចោលទៀត (ភាពឯកោ)
-កុមារដើរលេងច្រើន
-ជីដូនមានជម្ងឺ
-ជីវភាពខ្វះខាត
-ជីដូនរវល់ទូលនំលក់
-ការថែទាំកុមារពុំបានដឹកដល់។
ប្រុសស្រឡាញ់ប្រុស និងអេដស៍
2011/01/26
នៅក្នុងចំណោមក្រុមគោលដៅដែលគេគិតថា ជាក្រុមប្រឈមខ្ពស់បំផុតក្នុងការឆ្លង និងចម្លងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍នៅកម្ពុជានោះ គឺក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស ដែលកាលពីមុនគេតែងតែហៅថា «ខ្ទើយ» នោះ។មន្ត្រី ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលពាក់ព័ន្ធជាច្រើន ដែលបំពេញការងារអប់រំសុខភាព និងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធ ពិសេសការងារទប់ស្កាត់រលកទីពីរនៃការរីករាលដាលមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍នៅកម្ពុជាបានសំដែងការព្រួយបារម្ភដូចៗគ្នាពីការ ចម្លងមេរោគនេះជាថ្មីមកលើក្រុមងាយប្រឈម ដូចជាក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស ស្រ្តីបម្រើការនៅកន្លែងកម្សាន្ត ដូចជារង្គសាល បៀរហ្គាឌិន និងខារ៉ាអូខេជាដើម និងក្រុមអ្នកសេពគ្រឿងញៀន។
ទាក់ទិននឹងបុរសស្រឡាញ់បុរស អ្នកឯកទេសការងារសុខភាពបាននិយាយថា ជាទូទៅក្រុមនេះចែកចេញជាពីរប្រភេទ គឺក្រុមសក់វែង និងក្រុមសក់ខ្លី។ ក្រុមសក់វែងតែងខ្លួនជាស្រីហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជា ស្រីហើយក្រុមនេះភាគច្រើនស្រឡាញ់តែបុរសៗ និងចង់រួមភេទតែជាមួយបុរសៗ។ ចំណែកឯក្រុមសក់ខ្លី ដែលមិនសូវហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជាបុរសស្រឡាញ់បុរសទេ ដោយសារតែបារម្ភពីការរើសអើងពីពលរដ្ឋទូទៅ ហើយក្រុមនេះអាចរួមភេទជាមួយបុរសក៏បាន និងជាមួយស្រីក៏បាន។ ក្រុមសក់ខ្លីខ្លះក៏ហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជាបុរស ស្រឡាញ់បុរស ហើយខ្លះក៏មិនហ៊ានដែរ តែចារិកនៅតែស្រឡាញ់ប្រុសដដែល រហូតអ្នកខ្លះមានប្រពន្ធកូនហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែចង់រួមភេទជាមួយប្រុសៗគ្នាឯងទៀត។
ដោយសារភាពភ័យខ្លាចពីការរើសអើង និងការមាក់ងាយពីសង្គម ទើបធ្វើឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសភាគច្រើនលាក់មុខ ដែលប្រការនេះធ្វើឲ្យពួកគេប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍កាន់តែ ច្រើន និងមិនបានមកទទួលយកសេវាអប់រំ បង្ការ ថែទាំ និងព្យាបាលក៏ដូចជាសេវាសង្គមផ្សេងទៀត។
លោក ផល សុផាត នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសេវាសុខភាពបុរស ដែលជាអង្គការជួយកសាងសមត្ថភាព និងជួយសម្របសម្រួលក្នុងការស្វែងរកសេវាសុខភាពពិសេសសេវាការធ្វើ តេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍របស់ក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសបាននិយាយថា បច្ចុប្បន្នក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសក្រៅពីជួបបញ្ហានៃការរើសអើង និងមាក់ងាយពីសង្គមនោះ គឺពួកគេជាច្រើននៅមានចំណេះដឹងទាប ហើយមិនមានបំណិតជីវិត (ជំនាញនៅក្នុងជីវិត) ទៀតផង។
លោក សុផាត ដែលជាបុរសស្រឡាញ់បុរសដែរនោះបាននិយាយថា «ដោយសារតែការរើសអើង ការមាក់ងាយ ការមិនមានចំណេះដឹងទូលំទូលាយ និងគ្មានបំណិនជីវិតនេះហើយ ទើបបុរសស្រឡាញ់បុរសមួយចំនួនទៅលក់ខ្លួន មានដៃគូរួមភេទច្រើន ដែលជាការប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ និងកាមរោគ»។
លោក សុផាត បានបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ យ៉ាងហើយណាស់ក៏មានបុរសស្រឡាញ់បុរសពី ៣០ ទៅ ៤០ នាក់ដែរ ដែលមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ហើយបានទទួលសេវាព្យាបាល ប៉ុន្តែចំនួននេះទំនងជាមានច្រើន ដោយសារអ្នកខ្លះមិនចេញមុខ។
នៅក្នុងទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍កាលពីថ្ងៃទី ១ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១០ កន្លងទៅនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តែង គន្ធី អគ្គលេខាធិការនៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានឲ្យដឹងពី នៅប្រទេសកម្ពុជាមានបុរសស្រឡាញ់បុរសប្រមាណជា ២៣.០០០ នាក់ ដែលក្នុងនោះ រាជធានីភ្នំពេញមានប្រមាណជា ១៥.០០០ នាក់ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេគឺមាន ៨,៧ ភាគរយរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ (ផ្ទុកមេរោគអេដស៍) ដែលមានន័យថា ពួកគេ ១០០ នាក់ មានប្រហែល ៨ នាក់ផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដែល ជាអត្រាមួយខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាឆ្នាំ ២០១០ នេះមានមនុស្សជាង ៦,៧ ម៉ឺននាក់រស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍។
បើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក សុផាត បានឲ្យដឹងថា ដោយមិនបានទទួលព័ត៌មានច្បាស់លាស់ពីបញ្ហាអេដស៍ ខណៈដែលខ្លួនផ្លាស់ប្ដូរដៃគូរួមភេទច្រើនដោយមិនពាក់ស្រោមអនាម័យនៅ ពេលរួមភេទ នោះបុរសស្រឡាញ់បុរសងាយនឹងឆ្លងមេរោគអេដស៍ និងចម្លងមេរោគនេះទៅអ្នកដទៃ។
លោក បានបន្តថា អង្គការរបស់លោក ដែលមានសាខា ៩ ខេត្តក្រុងបានជួយពង្រឹងសមត្ថភាព និងបំណិនជីវិតដល់បុរសស្រឡាញ់បុរស ដើម្បីឲ្យពួកគេមានលទ្ធភាពក្នុងការចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង អភិវឌ្ឍគ្រួសារ និងសង្គមជាតិ ពិសេសការទប់ស្កាត់ការឆ្លង និងការចម្លងមេរោគអេដស៍នៅក្នុងសង្គម។
លោកបានបន្ថែមថា ដោយសារតែការអប់រំមានកម្រិតទាប កង្វះការយល់ដឹងក្នុងសង្គមទូទៅ និងមិនមានបំណិនជីវិតផង ទើបធ្វើឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តមិនគប្បីនៅ ក្នុងសង្គមដែរ ហើយពួកគេក៏ងាយរងគ្រោះ ដោយសារតែការកេងប្រវ័ញ្ច ការបោកបញ្ឆោត ការរំលោភបំពានទាំងមកលើសិទ្ធិ និងមកលើរាងកាយពីអ្នកដទៃ។
លោក សុផាត ក៏បានអំពាវនាវឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសទាំងអស់ហ៊ានចេញមុខមកទទួលយក ការពង្រឹងសមត្ថភាព ទទួលយកការបណ្ដុះបណ្ដាលបំណិនជីវិត ពិសេសទទួលយកសេវាអប់រំ បង្ការ ថែទាំ និងព្យាបាលក៏ដូចជាសេវាសង្គមផ្សេងទៀត ដើម្បីអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងផង អភិវឌ្ឍគ្រួសារ និងអភិវឌ្ឍសហគមន៍ ក៏ដូចជាអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិផង ហើយពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះគឺការពារមិនឲ្យឆ្លងនិងចម្លង មេរោគអេដស៍៕
នៅក្នុងសន្និសីទលើកទី៣នៅភ្នំពេញស្ដីពីការបង្ការមេរោគ អេដស៍ និងការថែទាំព្យាបាលជំងឺអេដស៍ កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ធ្នូ ២០១០ នេះ លោកស្រី Savina Amassari តំណាងអង្គការ UNAIDS ប្រចាំនៅកម្ពុជាបាននិយាយថា កម្ពុជាត្រូវធ្វើការងារបន្ថែមច្រើនទៀតក្នុងការពង្រឹងនូវអ្វី ដែលខ្លួនបានធ្វើកន្លងមកហើយ ដើម្បីធ្វើឲ្យមានគោលនយោបាយការពារមួយដ៏ច្បាស់លាស់និងត្រូវមាន ការធ្វើតេស្តឈាមឲ្យបានយ៉ាងធំទូលាយផងដែរ។
លោកស្រីបានបន្តថា កម្ពុជាត្រូវធានាឲ្យអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទាំងអស់ទទួលបានការ ព្យាបាលគ្រប់ៗគ្នា ព្រោះថា បើសិនជាយើងមិនមានការធានានោះទេគឺពិតជាគ្មានផលប្រយោជន៍ទេ បើគ្រាន់តែព្យាបាល ហើយឥតមានការតាមដានអ្នកជំងឺ ឬផ្ទៀងផ្ទាត់ឲ្យបានម៉ត់ចត់ទេនោះ៕ ដោយ សុវណ្ណវត្តី (អត្ថបទនេះផលិតក្រោមការគាំទ្រពីទីភ្នាក់ងារ USAID។ រាល់ខ្លឹមសារដែលមានក្នុងអត្ថបទនេះគឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ អ្នកសរសេរ និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងទស្សនៈរបស់ USAID ឡើយ)
ទាក់ទិននឹងបុរសស្រឡាញ់បុរស អ្នកឯកទេសការងារសុខភាពបាននិយាយថា ជាទូទៅក្រុមនេះចែកចេញជាពីរប្រភេទ គឺក្រុមសក់វែង និងក្រុមសក់ខ្លី។ ក្រុមសក់វែងតែងខ្លួនជាស្រីហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជា ស្រីហើយក្រុមនេះភាគច្រើនស្រឡាញ់តែបុរសៗ និងចង់រួមភេទតែជាមួយបុរសៗ។ ចំណែកឯក្រុមសក់ខ្លី ដែលមិនសូវហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជាបុរសស្រឡាញ់បុរសទេ ដោយសារតែបារម្ភពីការរើសអើងពីពលរដ្ឋទូទៅ ហើយក្រុមនេះអាចរួមភេទជាមួយបុរសក៏បាន និងជាមួយស្រីក៏បាន។ ក្រុមសក់ខ្លីខ្លះក៏ហ៊ានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈថាខ្លួនជាបុរស ស្រឡាញ់បុរស ហើយខ្លះក៏មិនហ៊ានដែរ តែចារិកនៅតែស្រឡាញ់ប្រុសដដែល រហូតអ្នកខ្លះមានប្រពន្ធកូនហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែចង់រួមភេទជាមួយប្រុសៗគ្នាឯងទៀត។
ដោយសារភាពភ័យខ្លាចពីការរើសអើង និងការមាក់ងាយពីសង្គម ទើបធ្វើឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសភាគច្រើនលាក់មុខ ដែលប្រការនេះធ្វើឲ្យពួកគេប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍កាន់តែ ច្រើន និងមិនបានមកទទួលយកសេវាអប់រំ បង្ការ ថែទាំ និងព្យាបាលក៏ដូចជាសេវាសង្គមផ្សេងទៀត។
លោក ផល សុផាត នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសេវាសុខភាពបុរស ដែលជាអង្គការជួយកសាងសមត្ថភាព និងជួយសម្របសម្រួលក្នុងការស្វែងរកសេវាសុខភាពពិសេសសេវាការធ្វើ តេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍របស់ក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសបាននិយាយថា បច្ចុប្បន្នក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរសក្រៅពីជួបបញ្ហានៃការរើសអើង និងមាក់ងាយពីសង្គមនោះ គឺពួកគេជាច្រើននៅមានចំណេះដឹងទាប ហើយមិនមានបំណិតជីវិត (ជំនាញនៅក្នុងជីវិត) ទៀតផង។
លោក សុផាត ដែលជាបុរសស្រឡាញ់បុរសដែរនោះបាននិយាយថា «ដោយសារតែការរើសអើង ការមាក់ងាយ ការមិនមានចំណេះដឹងទូលំទូលាយ និងគ្មានបំណិនជីវិតនេះហើយ ទើបបុរសស្រឡាញ់បុរសមួយចំនួនទៅលក់ខ្លួន មានដៃគូរួមភេទច្រើន ដែលជាការប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ និងកាមរោគ»។
លោក សុផាត បានបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ យ៉ាងហើយណាស់ក៏មានបុរសស្រឡាញ់បុរសពី ៣០ ទៅ ៤០ នាក់ដែរ ដែលមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ហើយបានទទួលសេវាព្យាបាល ប៉ុន្តែចំនួននេះទំនងជាមានច្រើន ដោយសារអ្នកខ្លះមិនចេញមុខ។
នៅក្នុងទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍កាលពីថ្ងៃទី ១ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១០ កន្លងទៅនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តែង គន្ធី អគ្គលេខាធិការនៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានឲ្យដឹងពី នៅប្រទេសកម្ពុជាមានបុរសស្រឡាញ់បុរសប្រមាណជា ២៣.០០០ នាក់ ដែលក្នុងនោះ រាជធានីភ្នំពេញមានប្រមាណជា ១៥.០០០ នាក់ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេគឺមាន ៨,៧ ភាគរយរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ (ផ្ទុកមេរោគអេដស៍) ដែលមានន័យថា ពួកគេ ១០០ នាក់ មានប្រហែល ៨ នាក់ផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដែល ជាអត្រាមួយខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាឆ្នាំ ២០១០ នេះមានមនុស្សជាង ៦,៧ ម៉ឺននាក់រស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍។
បើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក សុផាត បានឲ្យដឹងថា ដោយមិនបានទទួលព័ត៌មានច្បាស់លាស់ពីបញ្ហាអេដស៍ ខណៈដែលខ្លួនផ្លាស់ប្ដូរដៃគូរួមភេទច្រើនដោយមិនពាក់ស្រោមអនាម័យនៅ ពេលរួមភេទ នោះបុរសស្រឡាញ់បុរសងាយនឹងឆ្លងមេរោគអេដស៍ និងចម្លងមេរោគនេះទៅអ្នកដទៃ។
លោក បានបន្តថា អង្គការរបស់លោក ដែលមានសាខា ៩ ខេត្តក្រុងបានជួយពង្រឹងសមត្ថភាព និងបំណិនជីវិតដល់បុរសស្រឡាញ់បុរស ដើម្បីឲ្យពួកគេមានលទ្ធភាពក្នុងការចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍខ្លួនឯង អភិវឌ្ឍគ្រួសារ និងសង្គមជាតិ ពិសេសការទប់ស្កាត់ការឆ្លង និងការចម្លងមេរោគអេដស៍នៅក្នុងសង្គម។
លោកបានបន្ថែមថា ដោយសារតែការអប់រំមានកម្រិតទាប កង្វះការយល់ដឹងក្នុងសង្គមទូទៅ និងមិនមានបំណិនជីវិតផង ទើបធ្វើឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តមិនគប្បីនៅ ក្នុងសង្គមដែរ ហើយពួកគេក៏ងាយរងគ្រោះ ដោយសារតែការកេងប្រវ័ញ្ច ការបោកបញ្ឆោត ការរំលោភបំពានទាំងមកលើសិទ្ធិ និងមកលើរាងកាយពីអ្នកដទៃ។
លោក សុផាត ក៏បានអំពាវនាវឲ្យបុរសស្រឡាញ់បុរសទាំងអស់ហ៊ានចេញមុខមកទទួលយក ការពង្រឹងសមត្ថភាព ទទួលយកការបណ្ដុះបណ្ដាលបំណិនជីវិត ពិសេសទទួលយកសេវាអប់រំ បង្ការ ថែទាំ និងព្យាបាលក៏ដូចជាសេវាសង្គមផ្សេងទៀត ដើម្បីអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងផង អភិវឌ្ឍគ្រួសារ និងអភិវឌ្ឍសហគមន៍ ក៏ដូចជាអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិផង ហើយពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះគឺការពារមិនឲ្យឆ្លងនិងចម្លង មេរោគអេដស៍៕
នៅក្នុងសន្និសីទលើកទី៣នៅភ្នំពេញស្ដីពីការបង្ការមេរោគ អេដស៍ និងការថែទាំព្យាបាលជំងឺអេដស៍ កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ធ្នូ ២០១០ នេះ លោកស្រី Savina Amassari តំណាងអង្គការ UNAIDS ប្រចាំនៅកម្ពុជាបាននិយាយថា កម្ពុជាត្រូវធ្វើការងារបន្ថែមច្រើនទៀតក្នុងការពង្រឹងនូវអ្វី ដែលខ្លួនបានធ្វើកន្លងមកហើយ ដើម្បីធ្វើឲ្យមានគោលនយោបាយការពារមួយដ៏ច្បាស់លាស់និងត្រូវមាន ការធ្វើតេស្តឈាមឲ្យបានយ៉ាងធំទូលាយផងដែរ។
លោកស្រីបានបន្តថា កម្ពុជាត្រូវធានាឲ្យអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទាំងអស់ទទួលបានការ ព្យាបាលគ្រប់ៗគ្នា ព្រោះថា បើសិនជាយើងមិនមានការធានានោះទេគឺពិតជាគ្មានផលប្រយោជន៍ទេ បើគ្រាន់តែព្យាបាល ហើយឥតមានការតាមដានអ្នកជំងឺ ឬផ្ទៀងផ្ទាត់ឲ្យបានម៉ត់ចត់ទេនោះ៕ ដោយ សុវណ្ណវត្តី (អត្ថបទនេះផលិតក្រោមការគាំទ្រពីទីភ្នាក់ងារ USAID។ រាល់ខ្លឹមសារដែលមានក្នុងអត្ថបទនេះគឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ អ្នកសរសេរ និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងទស្សនៈរបស់ USAID ឡើយ)
សន្និសីទស្ដីអំពីការបង្ការមេរោគអេដស៍លើកទី៣នៅកម្ពុជា
ដោយ ខែ សុណង
2010-12-15
នេះជាលើកទី៣ហើយ ដែលកម្ពុជាបានជួបជុំគ្នាជាមួយក្រុមអ្នកជំនាញការបរទេស និងអ្នកអនុវត្តផ្ទាល់លើការងារព្យាបាល ការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ ដើម្បីស្វែងរកយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីៗបន្ថែមទៀតក្នុងការប្រឆាំងមេរោគ អេដស៍នៅកម្ពុជា។ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ ក្រសួងសុខាភិបាល លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មាន ឈីវុន មានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ក្រសួងសុខាភិបាលរួមទាំងបណ្ដាអង្គការនានាមួយចំនួន បានរៀបចំឲ្យមានសន្និសីទលើកទី៣ ស្ដីពីការបង្ការមេរោគអេដស៍ និងការថែទាំ ព្យាបាលជំងឺអេដស៍ នៅថ្ងៃទី១៤ ទី១៥ ធ្នូនេះ។ លោកថា សន្និសីទនេះមានបំណងផ្ដល់ព័ត៌មានថ្មីៗ ចែករំលែកបទពិសោធន៍ និងពិនិត្យមើលពីលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវថ្មីៗ សម្រាប់កម្មវិធីជាតិ ហើយក៏ពិចារណាពីលទ្ធផលដែលបានអនុវត្ត និងបញ្ហាដែលបានជួបប្រទះនាពេលកន្លង ធ្វើការពិនិត្យរួមគ្នារកដំណោះស្រាយ។
តាមរយៈការពិភាក្សានៅក្នុងសន្និសីទនេះ បូកផ្សំទៅនិងការពិនិត្យផ្ទាល់នូវស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជា លោកនឹងដាក់ចេញនូវវិធីសាស្ត្រ ក៏ជាយុទ្ធសាស្ត្រជាអាទិភាពធំៗ ដែលមាន៥ចំណុច សម្រាប់ឆ្នាំ២០១១ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ ៖ "គឺយើងបង្ការ ការចម្លងមេរោគអេដស៍ហ្នឹង តាមរយៈការរួមភេទហ្នឹង ក្នុងចំណោមក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់ អ៊ីចឹងយើងមានវិធីសាស្ត្រច្បាស់លាស់ បូកបញ្ចូលគ្នាផ្ដល់ការអប់រំ និងការទទួលបានសេវាពិនិត្យជំងឺកាមរោគដោយឥតគិតថ្លៃ ក៏ជាសេវាធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ដោយឥតគិតថ្លៃ។ អាទិភាពទី២ យើងផ្ដោតទៅលើការកាត់បន្ថយឲ្យទាបបំផុត ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ពីម្ដាយទៅកូន"។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មាន ឈីវុន បានបន្តទៀតថា យុទ្ធសាស្ត្រជាអាទិភាពបន្ទាប់ គឺផ្ដល់ការចូលរួមផ្ដល់សេវាបង្ការថែទាំដល់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿង ញៀន។ ចំណុចជាអាទិភាពមួយទៀត គឺពង្រឹងនូវគុណភាពសេវា និងចូលរួមក្នុងការផ្ដល់ការគាំទ្រផ្នែកសង្គម ចំពោះអ្នកដែលឆ្លង និងប្រឈមមុខនិងការឆ្លងមេរោគអេដស៍។
អ្នកគ្រប់គ្រងថែទាំជំងឺរ៉ាំរ៉ៃកុមារ នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ប៉ុក មរុន ដែលបានចូលរួមសន្និសីទនេះដែរ បានថ្លែងថា មន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិមានកុមារផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ជិត១ពាន់ ៥រយនាក់ ដែលកំពុងថែទាំ និងសម្រាកព្យាបាល។ លោកថា តាមរយៈសន្និសីទនេះ មានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការផ្ដល់នូវបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ ដែលជាបទពិសោធន៍បន្ថែមចំពោះការងារដែលក្រុមគ្រូពេទ្យកំពុងធ្វើ ប្រចាំថ្ងៃឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពថែមទៀត ៖ "ការព្យាបាល និងការថែទាំជំងឺអេដស៍ហ្នឹងគឺមានភាពស្រដៀងគ្នាប្រហែលគ្នាទេ មិនខុសគ្នាទេ ព្រោះគោលការណ៍ព្យាបាល និងថែទាំនេះ គឺតែមួយទេ គ្រាន់តែថាកុមារមានការពិបាកបន្តិច"។
មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធជំងឺអេដស៍សើស្បែក និងកាមរោគ ក្រសួងសុខាភិបាល នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ ខាងមុខនេះ បានត្រៀមដំណើរការធ្វើតេស្តរកមើលកំហាប់មេរោគអេដស៍ពីអ្នកជំងឺ អេដស៍ ដែលកំពុងទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ ឲ្យបាន៦ពាន់នាក់ ដើម្បីរកមើលពីប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាល ដោយមានការឧបត្ថម្ភពីមូលនិធិសាកល៕
តាមរយៈការពិភាក្សានៅក្នុងសន្និសីទនេះ បូកផ្សំទៅនិងការពិនិត្យផ្ទាល់នូវស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជា លោកនឹងដាក់ចេញនូវវិធីសាស្ត្រ ក៏ជាយុទ្ធសាស្ត្រជាអាទិភាពធំៗ ដែលមាន៥ចំណុច សម្រាប់ឆ្នាំ២០១១ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ ៖ "គឺយើងបង្ការ ការចម្លងមេរោគអេដស៍ហ្នឹង តាមរយៈការរួមភេទហ្នឹង ក្នុងចំណោមក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់ អ៊ីចឹងយើងមានវិធីសាស្ត្រច្បាស់លាស់ បូកបញ្ចូលគ្នាផ្ដល់ការអប់រំ និងការទទួលបានសេវាពិនិត្យជំងឺកាមរោគដោយឥតគិតថ្លៃ ក៏ជាសេវាធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ដោយឥតគិតថ្លៃ។ អាទិភាពទី២ យើងផ្ដោតទៅលើការកាត់បន្ថយឲ្យទាបបំផុត ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ពីម្ដាយទៅកូន"។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មាន ឈីវុន បានបន្តទៀតថា យុទ្ធសាស្ត្រជាអាទិភាពបន្ទាប់ គឺផ្ដល់ការចូលរួមផ្ដល់សេវាបង្ការថែទាំដល់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿង ញៀន។ ចំណុចជាអាទិភាពមួយទៀត គឺពង្រឹងនូវគុណភាពសេវា និងចូលរួមក្នុងការផ្ដល់ការគាំទ្រផ្នែកសង្គម ចំពោះអ្នកដែលឆ្លង និងប្រឈមមុខនិងការឆ្លងមេរោគអេដស៍។
អ្នកគ្រប់គ្រងថែទាំជំងឺរ៉ាំរ៉ៃកុមារ នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ប៉ុក មរុន ដែលបានចូលរួមសន្និសីទនេះដែរ បានថ្លែងថា មន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិមានកុមារផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ជិត១ពាន់ ៥រយនាក់ ដែលកំពុងថែទាំ និងសម្រាកព្យាបាល។ លោកថា តាមរយៈសន្និសីទនេះ មានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការផ្ដល់នូវបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ ដែលជាបទពិសោធន៍បន្ថែមចំពោះការងារដែលក្រុមគ្រូពេទ្យកំពុងធ្វើ ប្រចាំថ្ងៃឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពថែមទៀត ៖ "ការព្យាបាល និងការថែទាំជំងឺអេដស៍ហ្នឹងគឺមានភាពស្រដៀងគ្នាប្រហែលគ្នាទេ មិនខុសគ្នាទេ ព្រោះគោលការណ៍ព្យាបាល និងថែទាំនេះ គឺតែមួយទេ គ្រាន់តែថាកុមារមានការពិបាកបន្តិច"។
មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធជំងឺអេដស៍សើស្បែក និងកាមរោគ ក្រសួងសុខាភិបាល នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ ខាងមុខនេះ បានត្រៀមដំណើរការធ្វើតេស្តរកមើលកំហាប់មេរោគអេដស៍ពីអ្នកជំងឺ អេដស៍ ដែលកំពុងទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ ឲ្យបាន៦ពាន់នាក់ ដើម្បីរកមើលពីប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាល ដោយមានការឧបត្ថម្ភពីមូលនិធិសាកល៕
កម្ពុជាបារម្ភពីការឆ្លងរាតត្បាតមេរោគអេដស៍ចំណោមយុវវ័យ
យុវជនកម្ពុជាកំពុងប្រឈមមុខខ្លាំងនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍
©សុវណ្ណារ៉ា
រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសអំពីការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្លួន ចំពោះការផ្ទុះឡើងនៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍រលកទី២ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមយុវជន។ ការព្រួយបារម្ភនេះ កើតចេញពីការធ្វើអង្កេតមួយ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ ក្រសួងអប់រំ ដោយរួមសហការជាមួយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធបានធ្វើការអង្កេត នេះឡើង ដើម្បីប្រាប់ទៅដល់អ្នកធ្វើគោលនយោបាយអំពីបញ្ហានេះ និងដំណោះស្រាយរបស់វា។
|
នៅពេលនេះ កម្ពុជាកំពុងតែព្រួយបារម្ភអំពីរលកនៃការឆ្លងរាតត្បាតនៃមេរោគអេដស៍ សាជាថ្មី ទៅលើពលរដ្ឋកម្ពុជា ពិសេសក្នុងចំណោមយុវជន។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការអង្កេតមួយត្រូវបានធ្វើឡើងភ្លាម។ អង្គការអន្តរជាតិធំៗនៅកម្ពុជាដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹង ការទប់ស្កាត់មេរោគអេដស៍ រួមមាន KHANA UNICEF UNAIDS អង្គការសុខភាពពិភពលោក UNESCO UNFPA ជាដើមបានធ្វើការងារស្រាវជ្រាវមួយទៅលើក្រុមយុវវ័យដែលមានអាយុ ចន្លោះពី១០ ទៅ២៤ឆ្នាំ ចំនួន២៤០០នាក់ នៅក្នុងខេត្តចំនួន៨។ ការអង្កេតត្រូវបានធ្វើនៅតាមបណ្តាកន្លែងដែលជាចំណុចក្តៅ ហើយដែលត្រូវបានសង្ស័យថា ជាកន្លែងដែលមានការប្រឈម និងអត្រាឆ្លងមេរោគអេដស៍ខ្ពស់។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់គណៈកម្មាធិការអន្តរនាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹង ជំងឺអេដស៍ និងគ្រឿងញៀនដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅថ្ងៃនេះបានសរសេរថា កម្ពុជាខ្វល់ខ្វាយអំពីក្រុមប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋអាយុពី១០ ដល់២៤ឆ្នាំដែលតំណាងឲ្យ៣៥ភាគរយនៃប្រជាពលរដ្ឋសរុប។ ការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគអេដស៍ក្នុងចំណោមយុវជន បណ្តាលមកពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ការសេពគ្រឿងស្រវឹង និងការរួមភេទគ្មានសុវត្ថិភាព។
លោកអ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំបានថ្លែងថា ការស្រាវជ្រាវមួយចុងក្រោយនេះ នឹងជួយអោយអ្នកពាក់ព័ន្ធរកឃើញនូវវិធីសាស្ត្រណាដែលល្អបំផុត ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា ដែលធ្វើអោយយុវវ័យកម្ពុជាគ្មានសុវត្ថិភាព។ ប្រធានអង្គការUNICEFប្រចាំកម្ពុជា លោករីឆាដ ប្រាយដឹល វិញបានអំពាវនាវអោយមានសាមគ្គីភាព និងការប្រឹងប្រែងរួមគ្នារវាងអង្គការពាក់ព័ន្ធ និងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីធានាថា ទាំងគោលនយោបាយ កម្មវិធីនានានឹងឆ្លើយតបយ៉ាងសមស្របចំពោះសេចក្តីត្រូវការរបស់យុវវ័យ ដែលប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងការពារសិទ្ធិរបស់ពួកគេក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន និងសេវាត្រឹមត្រូវ។
គួររម្លឹកថា គោលដៅនៃក្តីបារម្ភចំពោះការឆ្លងរាតត្បាតមេរោគអេដស៍រលកក្រោយនេះ មិនមែនមានតែក្រុមយុវជនតែប៉ុណ្ណោះទេ។ ក្រុមស្ត្រីធ្វើការនៅតាមកន្លែងកំសាន្ត និងក្រុមបុរសស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា ក៏ជាក្រុមគោលដៅនៃការព្រួយបារម្ភផងដែរ៕
